[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SpoÊród 16 banków bioràcych udzia" w negocjacjach, 14 utworzy"o konsorcjum, które prze-
j´"o 90% udzia"ów w funduszu102. JedenaÊcie banków wnios"o po 300 mln USD, jeden bank 125
mln USD i jeden 100 mln USD. W posiadaniu pierwotnych udzia"owców pozosta"o jedynie 10%
udzia"ów. W rezultacie banki, które uprzednio zabezpiecza"y swoje transakcje za poÊrednictwem
LTCM, musia"y przejàç fundusz, aby same mog"y przetrwaç103. W efekcie fundusz LTCM uda"o si´
uratowaç. Zasilenie w kapita" pozwoli"o na stopniowe zamykanie pozycji oraz ograniczanie dzia-
"alnoÊci funduszu. Nadzór nad funduszem przej´"o szeÊciu doÊwiadczonych dealerów powo"anych
98
J. Chant, A. Lai, M. Illing, F. Daniel, Essays on Financial Stability, op.cit.
99
E. Chancellor, Historia spekulacji finansowych, Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa 2001.
100
M. Lusztyn, P. Opolski, op.cit., s. 48.
101
E. Chancellor, Historia spekulacji finansowych, op.cit.
102
J. Chant, A. Lai, M. Illing, F. Daniel, Essays on Financial Stability, op.cit.
103
E. Chancellor, Historia spekulacji finansowych, op.cit.
46 N a r o d o w y B a n k P o l s k i
Przyk"ady rozwiàzywania kryzysów w wybranych krajach
przez konsorcjum, natomiast liczàcy 100 osób zespó" z banku Goldman Sachs analizowa" wszyst-
kie zawarte przez fundusz transakcje. Po prawie roku funkcjonowania, w lipcu 1999 r. fundusz
zwróci" 1 mld USD cz"onkom konsorcjum bankowego i sp"aci" 300 mln USD udzia"u pierwotnych
inwestorów104.
Post´powanie Fed wobec kryzysu LTCM moÝna okreÊliç jako moralnà perswazj´105 na-
rz´dzie, którego banki centralne zwyk"y uÝywaç w sposób nieformalny. Fed wykorzysta" per-
sonalne kontakty z prezesami banków komercyjnych w celu przekonania ich o koniecznoÊci
rozwiàzania przez nich zaistnia"ej sytuacji. Mimo, Ýe ten nieformalny instrument cz´sto wyko-
rzystywany jest przez banki centralne jako narz´dzie wspomagajàce inne dzia"ania o charak-
terze operacyjnym, to jednak w przypadku kryzysu LTCM moralna perswazja by"a jedynym in-
strumentem zastosowanym przez Fed. Zgodnie z oÊwiadczeniem prezesa Rezerwy Federalnej
przed Kongresem USA, Ýadne Êrodki finansowe nie zosta"y uÝyte przez Fed, jak równieÝ nig-
dy nie zosta"o zasugerowane prywatnym uczestnikom spotkania w nowojorskim Fed, Ýe ist-
nieje moÝliwoÊç wykorzystania funduszy banku centralnego do ratowania LTCM lub jego part-
nerów106.
3
NaleÝy podkreÊliç, Ýe kryzys funduszu LTCM wydarzy" si´ w bardzo niekorzystnych warun-
kach na rynkach mi´dzynarodowych. Z jednej strony problemy LTCM cz´Êciowo by"y efektem za-
"amania si´ rynków finansowych po kryzysie rosyjskim. Z drugiej strony, ze wzgl´du na swoje
ogromne ekspozycje, upadek LTCM zagraÝa" innym znaczàcym uczestnikom rynku aktywów, kreu-
jàc ryzyko systemowe. Nawet po udzieleniu funduszowi pomocy, kryzys rosyjski spowodowa" na
d"ugo ucieczk´ kapita"u do inwestycji bezpiecznych. W warunkach wysokiego stopnia niepewno-
Êci na rynkach i ograniczonej p"ynnoÊci sytuacja taka rodzi"a powaÝne konsekwencje dla sfery re-
alnej gospodarki. Oznacza"a ona dla przedsi´biorstw trudniejszy dost´p do kapita"u i wyÝsze
koszty finansowania.
W reakcji na wzrost niepewnoÊci na Êwiatowych rynkach finansowych wywo"any kryzysem
rosyjskim, Fed trzykrotnie, w okresie od sierpnia do listopada 1998 r., obniÝa" oficjalne stopy pro-
centowe w sumie o 0,75 pkt. proc. W oficjalnym komunikacie prasowym Fed podkreÊlany by" ar-
gument mówiàcy o tym, Ýe z"agodzenie polityki pieni´Ýnej ma na celu ograniczenie negatywnego
wp"ywu zak"óce’ na rynku finansowym na realnà sfer´ gospodarki i odbywa si´ w warunkach bra-
ku zagroÝe’ dla wzrostu inflacji. Oznacza to, Ýe w warunkach stabilnoÊci monetarnej Fed realizo-
wa" cel w zakresie dba"oÊci o stabilnoÊç finansowà.
3.7.6. Reakcja Fed po wydarzeniach 11 wrzeÊnia 2001 r.
Po ataku na World Trade Center (WTC) dosz"o do kryzysu spowodowanego przerwaniem "àcz-
noÊci. NajwaÝniejszym zadaniem by"o wówczas zapewnienie rozlicze’ w celu utrzymania p"ynnoÊci
i stabilnoÊci systemu finansowego. Natychmiast Fed opublikowa" komunikat informujàcy o tym, Ýe
bank centralny czuwa nad rozwojem sytuacji i zapewnia niezb´dnà p"ynnoÊç. Fed uÝy" wszelkich do-
st´pnych mu narz´dzi w celu dostarczenia p"ynnoÊci na rynku finansowym. NaleÝa"y do nich:
" kredyt dyskontowy o dost´pnoÊci tego instrumentu poinformowano juÝ 11 wrzeÊnia 2001 r.,
" kredyt techniczny w ciàgu dnia (daylight credit),
" operacje repo,
" linie swapowe.
104
M. Lusztyn, P. Opolski, op.cit., s. 49.
105
C. Furfine, The cost and benefits of moral suasion: evidence from the rescue of long-term capital management, BIS
Working Papers No 103, August 2001.
106
Testimony by the Chairman of the Board of Governors of the US Federal Reserve System, Mr. Allan Greenspan,
before the Committee on Banking and Financial Services of the US House of Representatives on 1/10/1998,
www.bis.org
MATERIA¸Y I STUDIA ZESZYT 179 47
Przyk"ady rozwiàzywania kryzysów w wybranych krajach
Kredyt dyskontowy
JuÝ w dniu 11 wrzeÊnia 2001 r., tuÝ po ataku na WTC, Fed poinformowa", iÝ kredyt w ra-
mach okna dyskontowego jest dost´pny w celu zaspokojenia potrzeb p"ynnoÊci. Dost´p do tego
instrumentu mia"y jedynie banki, nie mogli skorzystaç z niego np. dealerzy rzàdowych papierów
wartoÊciowych. W ciàgu pierwszych trzech dni kryzysu (11-13 wrzeÊnia 2001 r.) udzielono 122
poÝyczek w ramach okna dyskontowego na "àcznà kwot´ 90 mld USD na pierwsze dwa dni
przypad"o 82,2 mld USD. Zabezpieczone oraz niezabezpieczone kredyty O/N107 wynosi"y w tym
czasie odpowiednio 5,83 mld USD oraz 3,31 mld USD108. Wszystkie udzielone kredyty dyskontowe
by"y kredytami dostosowawczymi (adjustment credit)109.
Transakcje repo
Awaryjny zautomatyzowany system handlu Fed dzia"a", jednak niektórzy dealerzy nie mieli
3 do niego dost´pu ze swych lokalizacji awaryjnych. Dealerzy w Fed musieli wi´c pracowaç w trybie
pó"manualnym wprowadzajàc r´cznie zlecenia sk"adane faksem lub telefonicznie przez wielu de-
alerów. Przez kilka dni celem Fed by"o zaspokojenie ca"oÊci potrzeb poÝyczkowych dealerów rzà-
dowych papierów wartoÊciowych na rynku repo, które nie mog"y byç sfinansowane przez ich re-
gularnych klientów. Przez oko"o tydzie’ dokonywano jedynie operacji repo O/N. Od wtorku 11
wrzeÊnia, po wi´kszà cz´Êç czwartku 13 wrzeÊnia, uczestnicy zarówno rynków repo papierów rzà-
dowych, jak równieÝ rynku funduszy federalnych stosowali do zawieranych transakcji stop´ fundu-
szy federalnych.
Linie swapowe
W celu zapewnienia funkcjonowania rynków finansowych oraz zapewnienia p"ynnoÊci
w rozliczeniach mi´dzynarodowych w dolarach ameryka’skich, Fed podjà" decyzj´ o ustanowieniu
tymczasowych, wzajemnych linii swapowych z EBC (12 wrzeÊnia 2001) oraz Bankiem Anglii
(14 wrzeÊnia 2001). Poza tym, 13 wrzeÊnia 2001 r. Fed oraz Bank Kanady zgodzi"y si´ na tymcza-
sowe rozszerzenie juÝ istniejàcej linii swapowej110.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]